جهنّم یا سرزمین عذاب، جلسه‌ی 1397/4/17: علّت آفرینش جهنّم
بسم الله الرّحمان الرّحیم
این متن، نکاتی از سخنرانی حجّت الاسلام و المسلمین اسماعیل داستانی بِنیسی در روز یک‌شنبه، 1397/4/17، با موضوع «جهنّم یا سرزمین عذاب» است.
از حضرت رسول اكرم ـ صلّی الله علیه و اله و سلّم. ـ نقل شده است که فرمودند: «خداوند، بهشت را برای پاداش‌دادن به دوستانش آفرید و آن را با جود و كَرَم پوشاند و آتش (دوزخ) را برای عذاب‌دادن دشمنانش آفرید و آن را با لؤم و بخل پوشاند.»
بر طبق حدیث شریفی از همان حضرت، انسان ها چهار دسته‌اند:
1. کسانی که هم خودشان از نعمت‌های خداوند والا استفاده می‌كنند و هم از آن‌ها به دیگران می‌دهند. اين‌ها انسان‌های «سخی» و «جواد» هستند؛
2. کسانی که نعمت‌ها را به دیگران می‌دهند؛ امّا خودشان از آن‌ها استفاده نمی‌كنند؛ مگر در حدّ نياز واجب. اين‌ها انسان‌های «كريم» هستند؛
3. کسانی که تنها خودشان از نعمت‌ها استفاده می‌كنند و به دیگران نمی‌دهند. اين‌ها انسان‌های «بخيل» هستند؛
(بخل، درجاتی دارد و بدترين درجه‌اش این است كه بخیل، حقوق واجبش، مانند خمس را نپردازد.)
4. کسانی که نه‌تنها از نعمت‌ها به ديگران نمی‌دهند، بلكه خودشان هم از آن‌ها استفاده نمی‌كنند. اين‌ها انسان‌های «لَئيم» هستند.
خداوند متعال بهشت را برای پاداش‌دادن به دو گروه نُخست و دوم آفریده است و دوزخ را برای عذاب‌کردن دو گروه سوم و چهارم.
پس، پل رسيدن به بهشت، جود و كَرَم است و به‌تر است که انسان در حدّ واجب و نيازهایش، از نعمت‌ها استفاده كند و بقیّه را به دیگران احسان كند و نتیجه‌ی بخیل و لئیم بودن، عذاب‌های الاهی است.
ثروت قارون آن‌قدر زیاد بود كه چهل پهلوان كليد انبارهايش را حمل می‌كردند!؛ امّا پس از نزول دستور زكات، حتّی حاضر نشد يک‌هزارم ثروتش را بدهد و برای فرار از پرداختِ زکات، زنی را اجير كرد که به حضرت موسی ـ علی نبیّنا و اله و علیه السّلام. ـ تهمت زنا بزند؛ امّا آن زن در هنگام سخنرانی آن حضرت، به خود آمد و حقيقت را فاش كرد. حضرت ناراحت شد و در نتیجه‌ی خشم ایشان، قارون و ثروتش در زمين فرورفتند.
در خبر آمده است که خداوند سبحان جهنّم را از فزونیِ رحمتش آفريد؛ به عنوان تازيانه‌ای كه به وسيله‌ی آن، بندگانش را به سمت بهشت بكشاند.
آری؛ اگر جهنّم و عذاب‌هایش نبود، انسان از خدا اطاعت نمی‌کرد تا بهشتی شود؛ زیرا انسان‌هایی که عبادت می‌کنند، مثلاً: نماز می‌خوانند یا گناهان را ترک می‌کنند، مثلاً: دروغ نمی‌گویند، معمولاً به انگیزه‌ی جهنّمی‌نشدن و دچارنشدن به عذاب‌های آن، عبادت یا ترک گناه می‌کنند و در نتیجه، بهشتی می‌شوند.
پس، دو دليل برای آفرينش جهنّم وجود دارد:
1. عذاب‌کردن گناهکارانی مانند بخیلان و لئیمان با آن؛
2. بهشتی‌شدن انسان‌ها به سبب «اطاعت از خدا، از ترس دچارشدن به آن».
در دو جای قرآن کریم آمده است که جهنّم، محيط بر كافران است و آنان را احاطه کرده است؛ پس، هم‌اکنون جهنّم وجود دارد و كافران را فراگرفته است؛ امّا آنان غافل هستند و متوجّه نمی‌شوند.
در حديث شریفی آمده است که «جهنّم»، «دنيا» را احاطه كرده است و «بهشت» در پشت آن قرار دارد؛ پس، راه بهشت از جهنّم می‌گذرد كه همان، «صراط» است.
بر طبق روايات شریفه، جهنّم در روز چهارشنبه آفریده شده و برای همین، خوب است که انسان در این روز، حجامت نکند و برای حفظ‌شدن از جهنّم، روزه بگیرد.
