مجموعه‌ی «خطاب به خودم» (پندهای حاجآقا بِنیسی به خودش!)
بسم الله الرّحمان الرّحیم
حاجآقا اسماعیل داستانی بِنیسی، اثری با عنوان «خطاب به خودم» نوشته است و می‌نویسد.
جملاتی از آن به شما تقدیم می‌شود و هر گاه مطلب تازه‌ای از آن، در این متن گذاشته شود، بالاترین مطلب قرار داده می‌شود و تاریخ این متن به‌روزرسانی می‌گردد.
احوال علما و عرفا را بخوان تا آرامش پیدا کنی.
#آرامش، #عرفا، #علما، #کتابخوانی، #مطالعه
نسبت به گذشته، حال و آینده، زاهد باشد؛ یعنی:
حسرت اشخاص و اشیائی را که داشته و از دست داده‌ای، نخور
و از آنچه داری، خوشحال و سرمست نباش
و برای به‌دست‌آوردن نعمت‌های دنیوی، بیش‌تر از مقدار وظیفه‌ی شرعی تلاش نکن.
#حسرت، #دنیاخواهی، #زهد، #سرمستی، #شادی
در سخنرانی‌ها و…، بیش‌تر، معارفی را بگو که برای خودت شیرین و دلربا هستند و از بیان آن‌ها لَذّت می‌بری تا مخاطبانت عِلاوه بر فهم حقایق دینی، به لذّت بیش‌تری دست یابند.
#سخنرانی، #سخن‌گفتن، #لذت
در هر کاری، به‌ویژه در سخن‌گفتن، هم ادب و هم آداب دینی را رعایت کن.
#آداب دینی، #ادب، #سبک زندگی دینی، #سخن‌گفتن
همیشه درباره‌ی مهرْبانی‌های خداوند والا ـ جلّ جلاله. ـ و زیبایی‌های زندگی‌ات بیندیش تا هم لَذّت ببری و هم دچار حسرت نشوی و هرگز بر گذشته‌‌ات و نعمت‌هایی که از دست داده‌ای یا هیچ گاه نداشته‌ای، اِفسوس نخور تا به مقام زهد، نزدیک گردی.
#تفکر، #حسرت، #رحمت خدا، #زهد، #لذت، #مهربانی خدا
دیگران را در خوشی‌ها و شادی‌هایت شریک کن.
#شادکردن، #شادی
تا می‌توانی، از خداوند والا ـ جلّ جلاله. ـ اطاعت کن و به یاد او باش تا به غیر او مبتلا نشوی و به دست نفّس امّاره، دنیا و شیاطین جنّی و اِنسی نیفتی و اسیرشان نشوی و دچار حسرت‌های آخرت نگردی.
#بندگی، #حسرت، #ذکر، #یاد خدا، #شیطان، #نفس اماره
تا می‌توانی، معارف قرآنی و حدیثی را بخوان و درباره‌ی آن‌ها بیندیش.
#تفکر، #حدیث‌خوانی، #کتابخوانی، #مطالعه
اگر در غیر «موارد لازم شرعی»، به فرزندت تندی کردی، خیلی‌زود، هم رضایت او را به دست آور و هم استغفار کن.
#استغفار، #تربیت فرزند، #تربیت کودک، #تندی، #حلالیّت‌خواهی، #خشم، #فرزندداری
تا می‌توانی، در کارها و مسائل شخصی‌ات، از «هیچ» کس توقّع «هیچ» چیز و «هیچ» کاری نداشته باش.
#استغنا، #بی‌نیازی، #توقّع، #چشمداشت، #خودکفایی
اگر کسی به تو بدی کرد، به او نیکی کن؛ مانند درخت که وقتی کسی به سمت او سنگ بیندازد، برایش میوه می‌ریزد.
#نیکی
در سخن‌گفتن، پاسخ‌دادن، استفاده از اموال شبهه‌ناک، و کارهای دیگر احتیاط کن.
#احتیاط، #پاسخ‌دادن، #جواب‌دادن، #دقّت، #سخن‌گفتن، #مال شبهه‌ناک، #مال مشتبه
هیچ کس را کوچک نشمار و دیگران، به‌ویژه علما، سادات، مدّاحان، پدر، مادر و پیران را گرامی بدار و به همگان احترام بگذار؛ حتّی به فرزندانت و کودکان.
#احترام، #پدر، #پیران، #تربیت فرزند، #تربیت کودک، #حقوق والدین، #سادات، #فرزندداری، #کودک، #مادر، #مدّاح، #والدین، #وظایف فرزند
همیشه بکوش که وابسته و دلبسته‌ی هیچ کس، هیچ چیز و هیچ کاری نشوی تا ذلیلش نگردی و تنها به خداوند والا ـ جلّ جلاله. ـ و اهل بیت ـ سلام الله تعالی علیهم. ـ دل ببند تا به عزّت برسی.
#دلبستگی، #ذلّت، #عزّت، #عشق، #محبّت، #وابستگی
درددل‌ها و غم‌هایت را تنها به خداوند والا ـ جلّ جلاله، و حسنت اسماؤه. ـ بگو؛ چنانکه حضرت یعقوب ـ سلام الله تعالی علی نبیّنا و آله و علیه. ـ فرمودند: «اِنّما اَشکو بَثّی و حُزنی اِلَی اللهِ؛ من شکایت اندوه سختم و غصّه‌ام را فقط پیش خدا می‌برم.» (یوسُف، 86).
#سخن‌گفتن، #شکایت، #غم، #مناجات
اگر کسی از تو انتقاد کرد، با فروتنی گوش بده و اگر انتقادش وارد بود، لج نکن و بپذیر و اگر لازم بود، به آن اعتراف کن و از آن توبه نما و بکوش که عیبت را برطرف کنی تا نَجات یابی و به حق و خداوند والا ـ جلّ جلاله، و حسنتْ اسماؤه. ـ نزدیک شوی.
#انتقاد، #تقرّب، #توبه، #حق‌پذیری، #قرب، #لجبازی
بنا بر فرموده‌ی حضرت امام جعفر صادق ـ سلام الله تعالی علیه. ـ این ذکر شریف را در آغاز هر صبح و آغاز هر شب، سه بار بگو: اَللّهُمَّ اجعَلنی فی دِرعِکِ الحَصینَةِ الَّتی تَجعَلُ فیها مَن تُریدُ.
با این کار، امید است که از بلاهای گوناگون روحی، بدنی، مالی، خانوادگی، آبرویی و… در امان بمانی.
#بلا، #ذکر، #کرونا
تا می‌توانی، به دیگران لبخند بزن تا برکات فراوان شادکردن، خوشرویی، لبخند، خدمت و گشاده‌رویی، زندگی‌ات را نورانی و زیبا گرداند.
#خدمت، #خنده، #خوشرویی، #شادکردن، #گشاده‌رویی، #لبخند
گاهی به روح پدرت و ارواح علمای ربّانی دیگر، احسان مالی یا معنوی (1) کن تا از توجّهات و برکات آنان بهره‌مند شوی؛ مثلاً: برخی از مشکلاتت برطرف شود و به بعضی از خواسته‌هایت برسی.
(1) همچون: صدقه‌دادن، صلوات‌فرستادن و قِرائت قرآن کریم برای آنان.
#احسان، #برآورده‌شدن حاجات، #رفع مشکلات، #علما
با روح، بدن، عمر و نعمت‌هایی که از خداوند مهرْبان ـ جَلَّ جَلالُه، و حَسُنَت اَسماؤه. ـ گرفته‌ای، برای او کار کن و به دینش خدمت نما.
#اخلاص، #تبلیغ، #شکر، #نعمت، #هدایت
از یاران خداوند والا ـ جَلَّ جَلالُه، و حَسُنَت اَسماؤه. ـ باش؛ به این شکل که معارف دین مقدّس اسلام را با زبان، عمل، قلم و رسانه، همیشه به دیگران انتقال بده.
#تبلیغ، #هدایت
هم اهل شکر باش و هم اهل صبر و هم اهل سکوت و اگر نمی‌توانی، اهل صبر و سکوت باش و اگر نمی‌توانی، دست‌کم اهل سکوت باش.
#سکوت، #صبر، #شکر
همیشه و حتّی در اوقات فَراغتِ چندلحظه‌ای، کتاب‌های خداپسند بخوان تا هم آرامش کامل پیدا کنی و هم با افزایش دانش و معرفتت، به کمال بیش‌تر برسی و هم مانع نفوذ شیطان در خود گردی.
#آرامش، #اغتنام عمر، #اوقات فراغت، #شیطان، #علم، #کتابخوانی، #کمال، #مطالعه
هر کسی که به تو «التماس دعا» گفت، از ته دل برایش دعا کن.
#التماس دعا، #دعا، #قضای حاجت
مؤمنان را برای خدا دوست داشته باش و از روی دوست‌داشتن و با مهرْبانی به آنان نگاه و خدمت کن.
#اخلاص، #خدمت، #محبّت، #نگاه
به کسانی که به تو بدی کرده‌اند، بدی نکن تا دنباله‌رو بی‌ارادۀ آنان نباشی؛ بلکه بکوش که برای خدا با آنان خوب رفتار کنی.
#احسان، #انتقام، #گذشت
خوبی‌ها و نیمه‌ی پُر لیوان دیگران را ببین و بیان کن تا دل خودت و دیگران، روشن‌تر و امیدوارتر شود و خوبی‌ها در تو و جامعه منتشر گردد.
#سخن‌گفتن، #دل، #مثبت‌نگری
برای خود خداوند والا ـ جلّ جلاله، و حسنت اسماؤه. ـ عبادت کن؛ نه برای رسیدن به پاداش‌های دنیوی و اخروی و نه برای ریا و… .
#اخلاص، #عبادت
در برابر آفریدگار و آفریده‌هایش ـ خودت هم از آفریدگانش هستی. ـ ، خودت را هیچ نبین و برای خودت هیچ شأنی قائل نشو.
#افتادگی، #تواضع، #فروتنی
دست‌کم گاهی بر گِرد «نفْس» نگرد؛ بلکه بر گِرد «دل» هم نگرد و به سوی «خداوند والا» ـ جلّ جلاله، و حسنت اسماؤه. ـ فرار کن و تنها بر گِرد او بگرد.
#تبتّل، #خداگرایی، #دل، #خدا، #نفس امّاره
اگر نمی‌توانی همه‌ی کارهای خداپسند را انجام دهی، کارهایی را که دیگران می‌توانند انجام دهند، به آنان بسپار و خودت کارهایی را انجام بده که آنان نمی‌توانند انجام دهند یا اگر به آنان بسپاری، انجام نمی‌دهند.
هر روز و هر شب، برای قِرائت قرآن کریم، وقت بگذار و در اوقات فَراغت هم ـ اگرچه کوتاه باشد. ـ از تلاوت آن غَفلت نکن.
هر روز و هر شب، نعمت‌های کوچک و بزرگ را پیدا کن و ببین، درباره‌ی آن‌ها بیندیش، آن‌ها را الطاف خداوند مهرْبان ـ جلّ جلاله، و حسنت اسماؤه. ـ بر خودت بدان، از آن‌ها لَذّت ببر و برای آن‌ها شکر کن؛ به‌ویژه نعمت‌های علمی و معنوی خاص و نیز نعمت‌هایی که معمولاً دیگران از نعمت‌بودن آن‌ها غافل هستند؛ همچون: نگاه‌‌های معصومانه یا مهرْبانانه‌ی کودکان، لذّت خاراندن بدن، نسیم خوش، خنکای بالش، سخن‌گفتن شیرین کودکانِ تازه‌زبان‌گشوده، تماشای شادی‌های عزیزان و زیبایی‌ها، مزه‌های مورد پسند، سایه‌های درختان در گرما، زنده‌بودن اعضای خانواده، بوی گردن نوزاد که بوی بهشت است، هدیّه‌گرفتن، توانایی‌داشتن برای انجام‌دادن کارهای خوب و زنده‌بودن.
اهل سکوت باش و جز سخنان واجب و مستحب نگو و ننویس تا پیوسته نیکوکار نوشته شوی و به حکمت برسی و به جوار خداوند والا ـ جلّ جلاله، و حسنت اسماؤه. ـ مشرّف گردی.
به اذن و لطف الاهی، «هر کسی» را که می‌توانی، از نظر معنوی، یک پله، بالاتر ببر و هدایت کن؛ اگرچه با یک جمله یا یک لبخند.
تا می‌توانی، از غیر قرآن کریم و اهل بیت ـ سلام الله تعالی علیهم. ـ سخن نگو و مطالب دیگر را تنها در مقام شرح و تفسیر معارف آنان بیان کن.
در عین باوَقاربودن، لبخند بزن.
تا می‌توانی، به دیگران مهرْبانی بورز و خوبی، نیکی و خدمت کن؛ همچون: آشتی‌کردن و برقراری رابطه با کسی که ترک رابطه کرده است و ترک قهر، آشتی‌دادن، احترام‌کردن، احوالپرسی واقعی، اظهار دوستی و مَحبّت واقعی، اطعام و غِذادادن و سیراب‌کردن، امر‌به‌‌معروف و نهی‌‌ازمنکر و انتقاد خداپسند، انصاف‌ورزیدن، انفاق و احسان مالی، برآوردن نیازهایشان، برطرف‌کردن مشکلات و گرفتاری‌هایشان، پرداختن بدهی‌هایشان، پرستاری و کمک‌کردن به بیمار، تبسم و لبخندزدن، تسلّی‌دادن و آرامش‌بخشیدن در مصیبت‌ها و مشکلات و نگرانی‌ها، حفظ آبروی آنان (با ترک غیبت، تهمت، بهتان و…)، خوشرویی، خیرخواهی و دلسوزی، دانش‌بخشیدن و تعلیم، دعاکردن برای آنان، رحم‌کردن به فرودست، زیباسخن‌گفتن و نرمی و مدارا در گفتار و رفتار، سلام‌کردن، سراغ‌گرفتن، شادکردن، شوخی‌کردن، عذرپذیری، عیادت، غم‌زدایی، صدقه‌دادن، صله‌ی رحم، عَدالت‌ورزیدن، قرض‌دادن، کوتاه‌آمدن، گذشت و تحمّل بدی‌ها و ترک کینه، مهمانی‌کردن، واسطه‌شدن در ازدواج، وفاداری، هزینه‌کردن آبرو برای آنان، هدایت‌کردن به راه درست در مسائل دینی و دنیوی، هدیّه‌دادن کتاب و نرم‌افزار و وسایل زندگی، هم‌دردی، یاری مظلوم و یتیم‌نوازی.
به اموات هم مهربانی بورز و آنان را با این کارها شاد کن: قِرائت قرآن کریم و انجام‌دادن کارهای بالا و هر کار خوب دیگر به نیابت از آنان یا همراه با هدیّه‌دادن ثواب آن کارها به ارواح آنان.
این کارها باعث می‌شوند که
ـ بلاها، فقر و مرگ، از تو دور شود
ـ مادّیّات و وضع مالی‌ات روبه‌راه‌تر گردد
ـ دل‌ها را به تصرّف درآوری
ـ گناهانت آمرزیده شود
ـ زندگی مادّی و معنوی‌ات برکت پیدا کند
ـ معنویّات و درجاتت در بهشت، به سرعت افزایش یابد
ـ محبوب و برگزیده‌ی خداوند مهرْبان ـ جلّ جلاله، و حسنت اسماؤه. ـ شَوی
ـ و به او برسی.
بی‌مَحبّت مگذران عمر عزیز خویش را / در بهاران، عَندَلیب(1) و در خَزان(2)، پروانه باش (از: صائب).
1) بلبل.
2) پاییز.
از علاقه‌های بی‌ارزش بگذر و به علاقه‌های ارزشمند، دل نبند؛ مگر بندگی.
با همسرت جنگ و جدال نکن تا مبادا شیاطین کف بزنند و خوشحالی کنند.
برای فرزندت فقط چیزهایی را تأمین کن که صلاح دنیوی و اخروی‌‌اش، در آن‌ها است و هر چه را که او از تو بخواهد، تهیّه نکن تا در رُفاه، بزرگ نشود؛ وگرنه، به مرور زمان، آرزوهای مادّی‌اش بزرگ و دامنه‌ی خواسته‌های دنیوی او، گسترده‌تر می‌شوند و چون به همه‌ی آن‌ها نمی‌رسد یا دست‌کم به‌آسانی دست نمی‌یابد، به انسانی ناراضی و غمگین تبدیل می‌شود.
آری؛ دنیاخواهیِ بیش از اندازه‌ی نیاز واقعی، سمّ زندگی است.
اگر کسی به تو بدی کرد، به او نیکی کن؛ مانند درخت که وقتی کسی به سمت آن، سنگ بیندازد، برایش میوه می‌ریزد!
به علمای ربّانی، هم نگاه و هم خدمت کن.
کفش‌های خودت و دیگران را جفت کن.
نگذار که یاد و نام پیامبران، اهل بیت ـ سلام الله تعالی علیهم. ـ ، علما، شهدا و خوبان فراموش شود.
در زمان‌های آسایش و خوشی، به یاد زمان‌های گرفتاری و ناخوشی هم باش تا دلبسته‌ی آسایش و خوشی نشوی و برای سختی و ناخوشی، آماده گردی.
هیچ کسی را آزار نده و ناراحت نکن تا شبیه عقرب نباشی و اگر کسی تو را آزرد، تو او را آزرده نکن تا مانند رتیل نباشی.
اگر دلت شکست، نه‌تنها غمگین نباش، بلکه خوشحال باش؛ چون خداوند مهرْبان ـ جلّ جلاله، و حسنت اسماؤه. ـ پیش دل‌های شکسته است.
کارهایی را که می‌خواهی فرزندت یا دیگری به آن‌ها مقیّد شود، همیشه پیش او با لَذّت و شادی انجام بده تا او هم به‌مرور بر سر شوق آید و انجام دهد و تقیّد پیدا کند.
در رابطه‌هایت با دیگران، حتّی در «مَحبّت» و «سخن‌گفتن»، اندازه نگه‌دار؛ چون هر کسی ظرفیّت و نیازی دارد و اگر بیش‌تر از آن به او بدهی، دلزده و دور می‌شود.
فرزندت را پوشیده بزرگ کن، ویژگی‌های جسمی‌اش را به نمایش نگذار و او را در مهمانی‌ها، مجالس و بیرون، نیمه‌برهنه حاضر نکن تا مبادا به این نوع شخصیت، شکل بگیرد و به خودشیفتگی جسمی دچار شود و عادت کند که برای جلب توجّه، اندامش را عرضه کند؛
بلکه حتّی مراقب باش که او خودش را نیمه‌برهنه نکند و در مهمانی‌ها، مجالس و عروسی‌ها، نیمه‌برهنگی‌های دیگران را نبیند؛ وگرنه، ممکن است که دچار مشکلات جنسی یا خودنمایی‌های جسمی شود یا کسانی که جنون جنسی دارند، از او بهره‌ی جنسی ببرند و کودک، دچار کودک‌آزاری شود.
مبادا زمانی از آموختن معارف دینی، احساس سیری کنی و آنچه را که آموخته‌ای، کافی بدانی. تو وقتی غذا می‌خوری، سیر می‌شوی؛ امّا علم که مانند غذا نیست. علم وقتی وارد دل می‌شود، ظرفیّت دل را گسترش می‌دهد و هنگامی که دل، معرفتی را به دست آورد، برای آموختن معارف دیگر، ظرفیّت پیدا می‌کند؛ پس، از این ویژگی علم و ظرفیّت دل استفاده کن و پیوسته بر معارف الاهی خود بیفزا.
درباره‌ی مادّیّات غبطه نخور؛ بلکه حتّی درباره‌ی معنویّات غبطه نخور!؛ بلکه فقط بندگی کن و بکوش که بنده‌ی واقعی خدا باشی؛ نه ولیّ‌الله و نه هیچ چیز دیگر!.
هر کاری می‌توانی، برای پدر و مادرت انجام بده؛ چه زنده باشند و چه درگذشته؛ چون آنان بهشت و جهنّم تو هستند. (ر.ک: کنزالعمّال، ج 16، ص 463، ح 45453.)
همسرت را نرنجان؛ وگرنه، عنایات خاصّ حضرت ولیّ عصر ـ عجّل الله تعالی فرجه الشّریف. ـ را از دست می‌دهی.
